ประวัติและผลงานของสองปัญญาชนแห่งสยาม เทียนวรรณ และ ก.ศ.ร.กุหลาบ ที่มีความคิดก้าวหน้าเป็นคนร่วมสมัยเดียวกัน และเป็นนักหนังสือพิมพ์รุ่นแรกของเมืองไทย
งานเขียนของเทียนวรรณเช่น
ว่าด้วยรัตน ว่าด้วยกำลังใหญ่ ๓ ประการของบ้านเมือง ว่าด้วยความฝันละเมอแต่มิใช่นอนหลับ ว่าด้วยไสมยหรือเวลา ว่าด้วยความที่เรียกว่าคน เหตุไฉนจึงเรียกว่าคน
แมกคาซินคำกลอน ต้นหนังสือทูลเกล้าถวายรัชกาลที่ ๕
งานเขียนของ ก.ศ.ร.กุหลาบ เช่น
ความเป็นเอกราชของบ้านเมือง อารัมภะวัณณะกะถะ(คำนำ)เรื่องความเป็นอธิบดี วิธีพิไชยเสนานุวัติ ตัวอย่างเรื่องที่ลงพิมพ์ในสยามประเภท
รวบรวมโดย ดร. ชัยอนันต์ สมุทวณิช
286 หน้า ขนาด13 * 18 ซม.
พิมพ์ 2523 กระดาษปรุ๊ฟ